Europa staat op een kruispunt

Eickhout fractievoorzitter van de Groenen in Europees Parlement

Wie is Bas Eickhout?

Opgegroeid in Udenhout, op het Cobbenhagelyceum in Tilburg gezeten en in de weekenden vaak te vinden in de Drunense Duinen. Sinds 2009 in het EP. Nu niet alleen lijsttrekker van GroenLinks-PvdA maar ook Spitzenkandidat van de Groenen voor de Europese verkiezingen. Voor fractievoorzitters in het Europees Parlement wordt meestal de Duitse term Spitzenkandidat gebezigd.

Timmermans noemde je de bekendste van de onbekenden onder de lijsttrekkers voor EP24. Een compliment maar waarom zijn de lijsttrekkers van het EP zo onbekend?

Er wordt simpelweg minder verslag gedaan van het reilen en zeilen in het Europees Parlement. Waar kranten en televisie een hele redactie hebben van vaak meer dan 5 mensen, moeten ze het in Brussel vaak in hun eentje rooien. Dat betekent minder aandacht voor de politiek en hier en daarmee minder aandacht voor de mensen, zoals ik, die er rondlopen.

Wat is je reactie op het hoofdlijnenakkoord van de nieuwe coalitie in Nederland? ’

Het nieuwe kabinet onder leiding van de PVV denkt dat Nederland zich kan afzonderen en de rest van de wereld kan negeren. Juist in een tijd met conflicten en onzekerheden in de wereld om ons heen is Europese samenwerking essentieel om als land sterk te staan. In plaats daarvan gaat afbraakbeleid gevoerd worden op gebied van milieu, sociale voorzieningen, gelijke rechten, asiel en rechtsstaat.

De “minder Europa” agenda van Wilders wordt hiermee realiteit en de VVD laat dit gebeuren. Met zondebokpolitiek schaven ze aan de rechtsstaat, bezuinigen ze op de EU en zetten ze de hakken in het zand tegen Europese samenwerking. Hun oplossing is om op talloze Europese terreinen uitzonderingen te eisen, waarmee Nederland zijn geloofwaardigheid, en daarmee invloed, in de EU te grabbel gooit. Deze nieuwe regering doet alsof het de belangen van Nederlanders vooropzet, terwijl het alles op het spel zet waar Nederland voor staat.

Je hebt onlangs ‘Groen realisme’ geschreven. Je geeft aan het woord realisme een specifieke invulling?

In de (Nederlandse én Europese) politiek wordt het woord ‘realistisch’ te pas en te onpas gebruikt, vaak om aan te geven dat je vooral niet te visionair en vooruitstrevend moet zijn. Ik kijk anders aan tegen de betekenis van realisme, het betekent simpelweg het onderkennen van de werkelijkheid. Die werkelijkheid is anno 2024 keihard. We liggen niet op koers voor de klimaatdoelen, of om de planeet binnen andere leefbare grenzen te houden. Als je de grote opgave die voor ons ligt, ziet, is het eigenlijk alleen nog maar realistisch om dit te onderkennen en het radicaal over een andere boeg te gooien. Hoe we dat moeten doen, schrijf ik in het boek.

Niet alleen een klimaatbeleid 2.0 maar ook een Europees Economiebeleid 2.0 is nodig. Wat bedoel je daarmee?

Het gaat hierbij erom dat we ons niet moeten blindstaren op het terugdringen van de uitstoot van broeikasgassen. Hoewel dit zeker heel belangrijk is, is voor een duurzame economie veel meer nodig. Ten eerste moet iedereen de transitie kunnen meemaken, dus er is een economie nodig die eerlijk is en daarmee op draagvlak kan rekenen van de gehele samenleving. Daarnaast is het niet alleen het klimaat dat een groot probleem heeft, ook de natuur staat onder grote druk. Bij een nieuwe economie moeten we niet alleen goed voor het klimaat zorgen, maar ook zorgen dat deze economie circulair is, goed is voor biodiversiteit, geen chemische stoffen dumpt en eerlijk is.

Een advies voor de Goirlese stemmer?

Ga in ieder geval stemmen, ik hoop echt dat de opkomst hoger gaat zijn dan voorgaande jaren. Het lijkt een cliché, maar het is echt zo: dit zijn zó ontzettend belangrijke verkiezingen! Europa staat op een kruispunt en het is nu de keuze: gaan we voor een sterk Europa, of kiezen we een verzwakt Europa waarbij de radicaal rechtse partijen aan de knoppen zitten? Ik maak me in ieder geval sterk voor een sterk Europa, want dit is ook echt in het belang van Nederland en Goirle om zich staande te houden in een onrustige wereld.

Voor de thema-avond op 30 mei zie Het belang van een sterk en sociaal Europa